Ratten kunnen zich zeer snel voortplanten. Theoretisch kan een paartje ratten in een jaar tijd tot 1.800 nakomelingen krijgen. In werkelijk zal dat nooit gebeuren omdat in een natuurlijke omgeving met predatoren er veel gevangen worden, verongelukken of sterven door voedselgebrek. De voortplanting vindt het hele jaar door plaats met een piek in het najaar rond september en oktober en in het voorjaar rond de maand maart.
Bij ratten heeft de paring plaatsgevonden in een oogwenk .
De paring
De paring bij ratten heeft plaatsgevonden in een oogwenk. Een van de alfa rammetjes (mannetje) bespringt het moertje (vrouwtje) en in een paar seconden heeft de paring plaats gevonden. De voortplanting wordt gedaan door de sterkte dominante rammen die aan het hoofd staan van de roedel (groep) ratten. Deze rammen verdedigen en beschermen de familie die allen eenzelfde geur hebben en daar aan herkend worden.
De dracht
Na de paring draagt het moertje de rittens (jongen) gedurende 20-23 dagen en werpt er 8-12 en soms wel 20 stuks. De moer kan 3 tot 5 á 6 keer per jaar jongen en tot zo'n 15x in haar leven. De moertjes die voor het eerst zwanger zijn hebben een kleinere worp dan de grote volwassen vrouwtjes ratten. Als er veel rittens sneuvelen door predatie dan worden de worpen groter.
De geboorte
Bij de geboorte zijn de jongen blind, naakt, doof en wegen slechts 4 tot 8 gram en zijn 3 cm lang. Ze hebben al wel reuk. Omdat ze naakt zijn worden de jongen geboren in een door moeder warmt gehouden nest. Dit nestmateriaal halen de ratten uit de omgeving waarin ze leven en kan van geheel natuurlijke materialen zijn als bladeren, stro, hooi en snippers hout. Het nestmateriaal kan ook van kunststoffen zijn zoals als plastics, piepschuim, papier, vulling van kussens. Als het maar droog en zacht is.
De eerste twee weken
Bij de geboorte zitten de oortjes tegen het hoofd geplakt en hebben al snorharen. De huid is nog zo dun dat als de jongen melk drinken de gele kleur van de melk in de maag door de huid heen te zien is. Na een paar dagen beginnen de haartjes te groeien en zijn de oortjes van het rattenkopje los gekomen. Na 8-10 dagen hebben ze een zachte, dunne maar volledige vacht over hun hele lichaam en komen de tandjes door. Omstreeks 12 dagen gaan de oogjes open. Na twee weken zijn de jongen bewegelijk en komen voor het eerst uit het nest en gaan verkennen.
Een moederrat met aan elke zijde een jong leert ze de weg naar de mais.
Week twee tot 2e maand
Na drie weken zijn de jongen ongeveer 11 cm lang, wegen ronde de 40 gram en worden niet langer door de moer gezoogd. Ze moeten met behulp van uitsluitend de moederrat de weg zien te vinden want de vaderrat doet niets aan de opvoeding maar wel aan de bescherming van zijn familie. In deze eerste fase net uit het nest sneuvelen veel jongen die door predatoren gegrepen worden maar ook omkomen bij ongelukken. Zo verdrinken ze in drinkbakken voor vee maar vallen ook in putten en emmers.
Een van mijn klanten die stamboekschapen heeft belde me de ochtend na de rattenbestrijding op dat er 3 jonge ratten verdronken waren in de waterton voor de schapen.
Onder leiding van moeder leren de overgebleven rittens steeds meer en ze groeien flink door. De moer wijst de rittens de weg naar het eten en beschermt ze. Bij ongeveer 5 weken oud kunnen de jongen zichzelf redden. De moederrat kan na 6 weken of eerder al weer gedekt worden. In sommige gevallen zelfs als ze nog de jongen zoogt.
"Hoi Adrie, in de dagen nadat je geweest bent om ratten te schieten vingen we plots wel veel jonge ratten in de klemmen."
3 maanden en verder
De ratten zijn nu volwassen, geslachtsrijp en kunnen zelf beginnen aan de voortplanting. Ze eten nu 15-20 gram voer per dag en drinken 60 ml water. Bij voldoende voer en nestgelegenheid komt de volgende generatie snel.
Levensverwachting
Vrouwelijke ratten leven over het algemeen langer dan manlijke ratten. Een bruine rat leeft ongeveer 1 jaar en er is een vermoeden dat ze een maximale levensduur hebben van 2 tot 3 jaar. Het heeft weinig zin om te spreken over een gemiddelde levensverwachting voor de bruine rat omdat er op jeugdige leeftijd er al heel veel sneuvelen. Een groot deel van de jonge ratten verlaat het nest niet eens levend. Slechts een klein deel overleeft het 1e levensjaar. In dat eerste levensjaar kunnen ze zicht wel voortplanten en hun kinderen ook al.
Bronnen: de zoogdiervereniging - RIVM - The Rat Gazette
Reactie plaatsen
Reacties