WUR & RIVM: ratten, pathogenen en volksgezondheidsrisico’s

25-09-2023. Wageningen University & Research (WUR) in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) voeren een onderzoeksproject uit naar knaagdieren, pathogenen en volksgezondheidsrisico’s. Het onderzoeksteam had problemen om aan rattenkarkassen te komen die niet ouder zijn dan 48 uur. De reguliere grote bestrijdingsbedrijven die werken over het algemeen met klemmen in lokdozen die eens in de 6 á 8 weken gecontroleerd worden. De enkele rat die ze vangen zijn daardoor zelden minder dan 2 dagen oud.

De werkwijze van EcoRat met afschot van de ratten maakt het wel mogelijk om aan voldoende rattenkarkassen te komen die aan de criteria voor dit onderzoek voldoen. De opdrachtgever waar ik de ratten heb geschoten wordt aan het eind van het onderzoek op de hoogte gesteld van welk pathogenen de ratten op hun erf bij zich dragen. 


Handschoenen voor bescherming bij het werken met ratten.

Extra sterk Nitrile handschoenen tijdens werk.

Augustus 2023. Omdat het verstandig is om te weten welke gezondheidsrisico's er zijn bij het werken met ratten heb ik besloten mee te doen aan het onderzoek. 

In dit deel van het onderzoek wordt gekeken in welke mate biologische ziekteverwekkers (pathogenen) zoals bacteriën, virussen en schimmels gedragen worden door ratten en of ze gezondheidsrisico's vormen. Ook parasieten vallen onder de pathogenen. 

Al een paar keer ben ik op een boerderij geweest om ratten te bestrijden waar de agrariër de ziekte van Weil had opgelopen en in het ziekenhuis was beland. 

Uit voorzorg draag ik zelf altijd extra sterke Nitril beschermende handschoenen waarbij de zwarte kleur voor mij een voordeel is omdat ik voor ratten slecht zichtbaar wil blijven. Bijkomend voordeel is dat deze handschoenen niet kraken, piepen of knisperen. 

De materialen die voor het onderzoek naar ziekteverwekkende bacteriën, virussen, schimmels en parasieten  zijn verstrekt.

Het toegezonden pakket met handleiding, handschoenen, biosafety- en zipzakken.


September 2023. Vooraf heb ik aan de opdrachtgever gevraagd of hij akkoord is dat ik de ratten aan het eind van de avond meeneem om ze voor het onderzoek ter beschikking te stellen. Zij zijn immers de eigenaar van de ratten die ik schiet. Tot nu toe is het nooit een probleem als ik ze afvoer.  "Graag, neem ze maar mee hoor."

Deze avond verloopt standaard via het opzoeken van de ratten met de warmtebeeldcamera, door het kopje schieten onder infraroodlicht, de ratten verzamelen aan het eind van de avond, foto maken en verslag naar de opdrachtgever uitbrengen.

Het enige verschil is dat ik ze nu stevig ingepakt in een dubbele plastic zak en in een kist in de kofferbak van de auto meeneem. Bij thuiskomst leg ik ze op een koele plaats en de volgende ochtend verpak ik de ratten volgens het protocol zoals beschreven staat in de handleiding van het onderzoek. Daarna verdwijnen ze in een tijdelijke vriezer die in de garage staat.

Vinden van de ratten. Met een gevoelige warmtebeeldcamera zijn de ratten gevonden. Ze komen hier uit de gierkelder en lopen naar de container die op pootjes staat. Vandaar gaan ze naar de sleufsilo waar het koeienvoer ligt opgeslagen. 

Ratten proberen altijd ergens achter of onder te lopen. Op die manier hebben ze minder kans om door een predator zoals een uil gegrepen te worden.

Schieten van de ratten. Nadat de rat gevonden is wordt hij en omgeving met voor de rat onzichtbaar infraroodlicht beschenen. Als de situatie veilig is wordt de rat door het kopje geschoten en is op slag dood. 

Aan het eind van de avond worden de ratten verzameld en op tableau gelegd en een foto gemaakt voor het verslag. 


De via afschot verkregen dode ratten op tabeleau

Aan het eind van de avond liggen er 15 ratten op tableau. 

De ratten worden in een ziplock zak gedaan voor het onderzoek van de Wageningen Universiteit Research (WUR)

Eerst gaat de rat in de ziplock zak die dicht wordt gedrukt en vervolgens deze zak in een biosafety zak die met de aanwezige plakrand dichtgeplakt wordt.

De ratten zitten in de ziplockzak en vervolgens in de biosafty zak.

Al de 15 ratten ingepakt en zijn klaar om de vriezer (-20 graden Celsius) in te gaan. Daar blijven ze tot ze worden opgehaald.


Per zak wordt aangegeven wie de bestrijder is wanneer en waar de ratten geschoten zijn, Ook wordt op de sticker aangegeven wat voor veebedrijf het is waar de ratten vandaan komen. Een kippen, koe, varkens veebedrijf of een mix hiervan. 

December 2023

De ratten worden opgehaald.

De dozen waar de vriesdamp vanaf komt. 4 grote en 3 kleine dozen. Nadat de administratie is gedaan en ik uitgelegd heb op welke bedrijven en hoe de ratten geschoten zijn was het na een kop koffie tijd om de ratten over te dragen. 

Hier gaan de ratten gaan van de vriezer naar de EPS, de piepschuim koeldozen die gevuld zijn met droogijs van bijna -80 graden zodat de ratten goed bevroren blijven tijdens het transport naar de Wageningen University Research. 

Daar gaan ze. De 120+ ratten zijn klaar voor de reis in de kofferbak en op de achterbank met de twee wetenschappers mee naar het onderzoekslab in Wageningen. 

Februari 2024 Ratten worden onderzocht op pathogenen 

April/Mei 2024 Resultaten worden bekend gemaakt aan de deelnemende agrariërs

Bij publicatie van het wetenschappelijke artikel zal ik een link plaatsen naar de bron van publicatie. 

Reactie plaatsen

Reacties

Birgit Meeuwsen-Spoon
2 dagen geleden

Ik ben benieuwd naar de onderzoeksresultaten, maar ben geen deelnemende agrariër. Kan ik de resultaten tezijnertijd per mail ontvangen? Als bestrijder vind ik dit onderzoek zeer interessant. Alvast bedankt voor uw reactie!

Adrie van Diemen
2 dagen geleden

Hoi Birgit, tegen de tijd dat het RIVM - WUR het artikel over dit onderzoek publiceert zal ik in bovenstaand artikel een link naar dat artikel plaatsen. Een samenvatting zal ik ook geven.

Het is zeker interessant om te weten hoe groot de gezondheidsrisico's zijn voor de mensen die werken in de rattenbestrijding of aanverwante beroepen.