Ratten zijn nachtdieren. De zwarte en bruine rat is voornamelijk ’s nachts actief, vooral direct na de avondschemering en voor de ochtendschemering. De rat zoek onder de veiligheid van de nacht zijn voedsel bij elkaar, werkt aan het onderhoud van het gangenstelsel en holen, brengt de jongen groot en zorgt voor nieuw nageslacht.
Soms zijn ratten ook overdag te zien omdat ze in de nacht niet aan voldoende voedsel kunnen komen of het dan te gevaarlijk is. Ze veranderen dan hun dag en nacht ritme. Vaak is de verandering beperkt en zijn ze eerst te zien aan de randen van de dag en later in een enkel geval ook op klaarlichte dag. Hieronder staan de belangrijkste redenen aangegeven waarom ratten overdag actief kunnen zijn.
Predatiedruk in de nacht
Als in de nacht de ratten sterk bejaagd worden door uilen of andere roofdieren die alleen in de nacht actief zijn dan zullen in de nacht de ratten in hun hol blijven en pas tevoorschijn komen als die roofdieren vertrokken zijn.
Zo was ik in april nog bij een particulier waar de paarden en kippen zowel overdag als in de nacht voer hadden maar de ratten toch bijna alleen overdag in de schuur van het voer kwamen eten. De ratten waren dat uit noodzaak gaan doen omdat er een kerkuil met jongen op hetzelfde erf in een nestkast gevestigd was. De schuur waar de ratten zich voornamelijk ophielden was via een raam en openstaande deuren in de nacht voor de uil vrij toegankelijk. Een stel uilen met jongen eten wel tot 25 knaagdieren per nacht. De ratten kwamen pas tevoorschijn als de uil bij de komst van het daglicht verdween.
De ratten ontwijken de uilen door overdag hun eten te zoeken.
Voedselaanbod overdag
Een andere reden om overdag actief te worden kan zijn dat de ratten in de nacht onvoldoende voedsel kunnen vinden en dan ook overdag actief blijven. Ze gaan al voor de schemering beginnen en gaan tot na zonsopgang door.
Dit zie ik nogal eens gebeuren bij mensen die last van ratten hebben bij het kippenhok en in de avond de kippen niet meer voeren maar slechts in de ochtend. De ratten passen zich aan en gaan in de ochtend eten als de kippen gevoerd worden. Ze durven dat te doen omdat in het kippenhok en achter het gaas roofdieren ze niet kunnen grijpen.
Bij een andere opdrachtever liepen er plots ratten overdag rond toen de graanopslag verwijderd was. Kennelijk lukte het de ratten om daar in de nacht van te eten maar na verwijdering van de opslag waren ze ook overdag actief om verhongering te voorkomen.
Deze dikke rat bleef overdag gewoon zitten als de eigenaresse de stal binnen kwam om het paard te voeren.
Sterke groei populatie
Ook een sterke groei van de rattenpopulatie kan ervoor zorgen dat de ratten overdag te zien zijn. Door de sterke toename van het aantal ratten is er in de nacht te weinig voedsel te vinden en blijven de ratten ook overdag actief om toch nog maar aan voldoende voedsel te kunnen komen.
Hetzelfde mechanisme treedt op als in een park waar al tijden de eenden worden gevoerd en de ratten er van mee eten er verboden wordt om deze vogels te voeren. De ratten krijgen voedselgebrek en gaan ook overdag en verder op zoek naar voedsel om verhongering te voorkomen.
IJzige kou
Bij strenge vorst kunnen ratten in de nacht in hun hol blijven omdat het ze te koud is en zullen er pas uitkomen als de zon de ergste kou verdreven heeft.
Reactie plaatsen
Reacties
Goede informatie voor mij,bedankt. Ik heb altijd belangstelling als het over ratten gaat.Ben 9 dagen opgenomen geweest in het ziekenhuis en heb 2 dagen moeten vechten voor mijn leven maar kan dit verhaal gelukkig nog schrijven. Heb Leptospirose gehad een ziekte die word verspreid door RATTEN.
Hoi Peter, gelukkig ben je over de ziekte heen gekomen. In dit stuk van de webstite heb ik wat meer geschreven over de leptosporose bacterie die ratten bij zich kunnen dragen en die o.a. de ziekte van Weil kan veroorzaken.
https://www.ecorat.nl/blog/1566235_ratten-en-de-ziekte-van-weil